Cytologia

Cytologia jest jednym z głównych elementów w profilaktyce raka szyjki macicy. Badanie pozwala na wykrycie tej choroby już we wczesnej fazie, kiedy są największe szanse na wyleczenie. Jednak to nie jedyne schorzenie diagnozowane na podstawie poprawnie wykonanej cytologii – można również wykryć tą metodą stany przednowotworowe, a także infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV, odpowiedzialnego za powstawanie raka szyjki macicy).
Cytologia jest badaniem nieinwazyjnym i polega na pobraniu rozmazu z pochwy, zawierającego złuszczone komórki nabłonka z tarczy macicy oraz kanału szyjki macicy.
Wykorzystuje się w tym celu specjalną szczoteczkę – samo badanie trwa niedługo (oprócz pobrania rozmazu istotny jest też wywiad z pacjentką), a utworzony z nabłonka preparat jest później analizowany pod mikroskopem. Aby wyniki były wiarygodne, cytologię wykonujemy w drugiej połowie cyklu, przed wystąpieniem miesiączki. Na co najmniej 4 dni przed badaniem nie stosujemy leków dopochwowych, a na dobę przed – unikamy stosunków seksualnych. Jeśli w drodze diagnostyki stwierdzone zostaną jakieś nieprawidłowości, konieczne jest wykonanie dalszych badań histopatologicznych. Cytologia ma bowiem tylko wstępny charakter.
Słowo – klucz w przypadku cytologii to „systematyczność”. Należy ją bowiem wykonywać regularnie. Pierwsze badanie powinno nastąpić po rozpoczęciu współżycia (względnie do 3 lat po nim). Jeśli jest jednak taka potrzeba, można cytologię wykonać u dziewicy (koniecznie jednak trzeba zgłosić to ginekologowi). Badania cytologiczne powinny być powtarzane co 2 – 3 lata w wypadku kobiet, u których ryzyko zachorowań na raka szyjki macicy jest niskie (nie prowadzą intensywnego życia seksualnego, nie miały w rodzinie przypadków tego nowotworu, a także nie cierpią na stany zapalne pochwy). Z reguły jednak zaleca się badanie coroczne, zwłaszcza w okresie od 25 – 59 roku życia. Kobiety ciężarne powinny zgłaszać się na cytologię jeszcze częściej – dwukrotnie w przebiegu ciąży. Zazwyczaj jednak datę kolejnego badania ustala się już z lekarzem, po przeanalizowaniu wyników (jeżeli są dobre, wystarczy zgłosić się na powtórną wizytę w przeciągu 2 – 3 lat)